web3 چیست ؟

در چند دهه‌ اخیر، اینترنت به عنوان یکی از بنیادی‌ترین فناوری‌ها در جهان به کار گرفته شده . از زمانی که وب 1.0 با صفحات استاتیک و محتوای محدود معرفی شد تا ظهور وب 2.0 که تعاملات اجتماعی و تجارت آنلاین را امکان‌پذیر ساخت، اینترنت به سرعت پیشرفت و بهبود داده شد. اکنون ما وارد عصر جدیدی به نام Web3 شده‌ایم که با آن آینده اینترنت بر پایه مفاهیم غیرمتمرکز، مالکیت فردی و کنترل بیشتر کاربران بر داده‌هایشان بنا خواهد شد.ما در این مقاله، به بررسی موضوع Web3، فناوری‌های کلیدی آن و اهمیت آن در آینده تکنولوژی می‌پردازیم.

Web3 چیست؟

Web3، یا وب غیرمتمرکز، به نسل سوم اینترنت اشاره میکند که مبتنی بر فناوری‌های غیرمتمرکز مثل قراردادهای هوشمند و بلاکچین  میباشد . در Web3، کاربران کنترل خیلی زیادتری بر داده‌ها و محتواهای خود دارند و شرکت‌های بزرگ تکنولوژی مانند گوگل که بر بخش‌های عمده اینترنت فعلی تسلط دارند، کنار گذاشته می‌شوند. هدف اصلی Web3 این هست که اینترنت را به فضایی امن‌تر ، آزادتر و شفاف‌تر تبدیل کند.

تفاوت Web2 و Web3

برای درک Web3، اول باید مبانی Web2 و تفاوتهای این 2 را بشناسیم:

• Web2: در حال حاضر، وب که به آن Web2 گفته میشود، بر پایه تعاملات اجتماعی و تولید محتوا توسط کاربران است. اما این سیستم به شدت متمرکز است؛ شرکت‌های بزرگی مانند فیسبوک ، گوگل و آمازون کنترل زیادی بر فعالیت‌ها و داده‌های کاربرانشان دارند. کاربران مالک مستقیم داده‌های خود نیستند باید با اطلاعات شخصیشان خدمات رایگان این شرکت ها را دریافت کنند .
• Web3: در برابر  Web3, Web2 یک وب غیرمتمرکز هست که در داخل آن کاربران مالک داده‌ها و محتواهای خود میشوند . در این نسخه از اینترنت، فناوری‌های بلاکچین به کار برده میشود تا تراکنش‌ها، قراردادها و تعاملات کاربران بدون نیاز به واسطه‌های مرکزی و به صورت شفاف و امن انجام شود.

فناوری‌های اصلی Web3

1. بلاکچین بلاکچین به عنوان یکی از اصلی ترین زیرساخت های Web3 شناخته می‌شود . بلاکچین یک دفتر کل غیرمتمرکز و توزیع‌شده  است که امکان ذخیره‌سازی امن و شفاف داده‌ها و تراکنش‌ها را فراهم می‌کند. با استفاده از بلاکچین، کاربران امکان این را دارند بدون نیاز به واسطه‌ها (شرکت های بزرگ تکنولوژی) به تبادل اطلاعات و دارایی‌ها بپردازند.

2. رمز ارزها رمز ارزها (Cryptocurrencies) به عنوان واحد پولی در Web3 به کار می‌روند. برخلاف ارزهای سنتی که توسط دولت‌ها و بانک‌ها کنترل می‌شوند، رمز ارزها بر روی بلاکچین‌ها مدیریت می‌شوند و توسط هیچ نهادی متمرکز کنترل نمی‌شوند. بیت‌کوین و اتریوم نمونه‌هایی از رمز ارزهای معروف هستند که نقش حیاتی در اقتصاد Web3 ایفا می‌کنند.

3. قراردادهای هوشمند قراردادهای هوشمند برنامه‌های خودکار و قابل اجرا بر روی بلاکچین هستند که بدون نیاز به واسطه و با رعایت قوانین مشخص، تعاملات و تجارت بین کاربران را فراهم می‌سازند. این قراردادها امنیت بیشتری دارند و در بسیاری از کاربردهای مختلف از جمله بیمه ، حوزه مالی و مدیریت زنجیره تأمین به کار گرفته می‌شوند.

4. هویت دیجیتال در Web3، کاربران این توانایی را دارند تا هویت دیجیتالی خود را به صورت غیرمتمرکز مدیریت کنند. به جای استفاده از حساب‌های کاربری سنتی که توسط شرکت‌های بزرگ کنترل می‌شوند، هویت‌های دیجیتال در Web3 توسط خود کاربران و از طریق فناوری‌های بلاکچین مدیریت می‌شوند.

مزایای استفاده از Web3

1. کنترل بیشتر بر داده‌ها : این که کاربران کنترل بیشتری بر داده‌های خود دارند یکی از بزرگترین مزایای Web3 است . در وب سنتی، شرکت‌های بزرگ فناوری از داده‌های کاربران برای اهداف تجاری استفاده می‌کنند. اما در Web3، کاربران می‌توانند داده‌های خود را به صورت غیرمتمرکز ذخیره و مدیریت کنند و حتی از آنها کسب درآمد کنند .

2. شفافیت و امنیت بیشتر با استفاده از فناوری بلاکچین و قراردادهای هوشمند، Web3 می‌تواند شفافیت و امنیت بیشتری را فراهم کند. تمام تراکنش‌ها و تعاملات در بلاکچین ثبت می‌شوند و هر کسی می‌تواند صحت آنها را تأیید کند. این باعث کاهش خطر کلاهبرداری و تقلب می‌شود.

3. حذف واسطه‌ها یکی دیگر از مزایای بزرگ Web3 این است که واسطه‌های مرکزی از بین می‌روند. در بسیاری از سرویس‌های آنلاین فعلی، شرکت‌های واسطه مانند بانک‌ها یا پلتفرم‌های تبلیغاتی نقش حیاتی دارند. اما در Web3، کاربران می‌توانند به شکل مستقیم با یکدیگر تعامل کنند و به واسطه‌های مرکزی نیاز نخواهند داشت.

چالش‌های استفاده از Web3

1. مقیاس‌پذیری یکی از چالش‌های بزرگ Web3، مقیاس‌پذیری است. فناوری بلاکچین هنوز در مقایسه با سیستم‌های متمرکز مانند بانک‌ها یا پلتفرم‌های بزرگ آنلاین به ظرفیت تراکنشی کافی نرسیده است. به همین دلیل، توسعه‌دهندگان Web3 در تلاش هستند تا راه‌حل‌هایی برای افزایش مقیاس‌پذیری بلاکچین‌ها پیدا کنند.

2. پیچیدگی فناوری فناوری‌های Web3 به نسبت پیچیده هستند و نیاز به دانش فنی بالایی دارند. از آنجا که بلاکچین و قراردادهای هوشمند هنوز نسبتاً جدید هستند، کاربران عادی ممکن است در استفاده از آنها دچار مشکل شوند.

3. پذیرش گسترده برای اینکه Web3 بتواند جایگزین Web2 شود، نیاز به پذیرش گسترده از سوی کاربران و شرکت‌ها دارد. این پذیرش زمان‌بر است و ممکن است با مقاومت‌هایی از سوی شرکت‌های بزرگ فناوری مواجه شود.

آینده Web3

با وجود چالش‌ها، Web3 آینده روشنی دارد. بسیاری از شرکت‌ها و استارتاپ‌ها در حال حاضر در حال توسعه پروژه‌ها و فناوری‌های مبتنی بر Web3 هستند و سرمایه‌گذاری‌های زیادی در این زمینه انجام می‌شود. انتظار می‌رود که در سال‌های آینده، اینترنت به شکلی تغییر کند که کاربران کنترل بیشتری بر داده‌ها و هویت خود داشته باشند و از امکانات جدید Web3 بهره‌مند شوند.

نتیجه‌گیری

Web3 به عنوان نسل بعدی اینترنت، این وعده را میدهد که تعاملات دیجیتالی را شفاف‌تر ، امن‌تر  و غیرمتمرکزتر کند. با استفاده از فناوری‌های بلاکچین و قراردادهای هوشمند، Web3 می‌تواند واسطه‌های مرکزی را از سر راه بردارد و کاربران را قادر سازد که مالک داده‌ها و هویت‌های دیجیتالی خود باشند. با وجود اینکه Web3 هنوز در مراحل ابتدایی توسعه خود قرار دارد، اما پتانسیل آن برای تغییر نحوه عملکرد اینترنت غیرقابل انکار است.

اینترنت در حال حرکت به سوی دوره‌ای است که کاربران نه تنها مصرف‌کننده محتوا، بلکه مالک واقعی دارایی‌ها و داده‌های دیجیتالی خود خواهند بود. ابا وجود اینکه هنوز چالش‌هایی برای پذیرش گسترده Web3 وجود دارد، اما آینده این فناوری به عنوان یکی از تحول‌آمیزترین نوآوری‌های دیجیتال روشن است.